Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

Σχολικό θέατρο και επιβολή: μια διευκρίνιση.



Αγαπητοί συνάδελφοι,

Μέχρι σήμερα Τετάρτη 16 – 11 – 2011 έπρεπε, ως γνωστόν, να παρουσιαστούμε όσοι επιλεχθήκαμε να αναλάβουμε υπηρεσία στο πλαίσιο της πολυαναμενόμενης β’ φάσης προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών για το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής στα Δημοτικά Σχολεία, και όπως είναι επίσης γνωστό όταν λύνεται ένα πρόβλημα παρουσιάζεται ένα (τουλάχιστον) άλλο.
Στην προκειμένη περίπτωση, ένα από τα προβλήματα είναι το εξής: Πώς θα «επιβληθώ» στους μαθητές μου, πώς θα διασφαλίσω τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να είναι το μάθημα επιτυχημένο; Επειδή σε προηγούμενο κείμενο που ανάρτησα αναφέρθηκα στο θέμα της «επιβολής» στη σχολική «τάξη» (η λέξη είναι επίτηδες εντός εισαγωγικών) αλλά και των στόχων των εκπαιδευτικών της θεατρικής αγωγής, οφείλω να διευκρινίσω και να επισημάνω πως προσωπικά θα προτιμούσα αντί της επιβολής την εμπιστοσύνη και αντί της λέξης «τάξη» τον όρο «ομάδα». Όσον αφορά όμως στον όρο «επιτυχημένο» νομίζω ότι εξαρτάται καθαρά από τους στόχους που θέτει ο καθένας, σύμφωνα βέβαια με τη δική μου άποψη θα αρκούσε αντ’ αυτού ο όρος «δημιουργικό», αλλά θα προτιμούσα να μην επεκταθώ εδώ γιατί θα ήθελα αλλού να εστιάσω.             
Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να απορήσει και να διερωτηθεί: Μα καλά, γιατί όχι επιβολή; Και πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για εμπιστοσύνη σε μια σχολική τάξη με τόσο μικρά παιδιά όσο είναι οι μαθητές και οι μαθήτριες του Δημοτικού Σχολείου; Κατά πρώτο λόγο, θα ήθελα να επισημάνω πως η εμπιστοσύνη δεν χαρίζεται αλλά κερδίζεται και ότι είναι βέβαια πιο εύκολο να επιβληθούμε όταν έχουμε να διαδραματίσουμε ένα ρόλο που εκ των πραγμάτων έχει εξουσία και κύρος. Και θα ήταν καλό να διερωτηθούμε σχετικά πριν γνωρίσουμε τους νέους μαθητές μας στις τάξεις τους, ανεξάρτητα από τις μέχρι τώρα παγιωμένες αντιλήψεις μας.
Πώς όμως κερδίζεται η εμπιστοσύνη των μαθητών: Σίγουρα δύσκολα, και θα ήθελα πολύ να ήξερα πώς για να σας το πω και εσάς! Δυστυχώς όμως συνταγές δεν υπάρχουν. Μια σκέψη και προτροπή είναι η εξής: Πέραν των παιχνιδιών γνωριμίας, εμπιστοσύνης κλπ, σκεφτείτε το ενδεχόμενο της εφαρμογής της δραστηριότητας του «προσωπικού συμβολαίου» του κάθε μαθητή, που μπορεί να το γράψει ο ίδιος αν είναι σε προχωρημένη τάξη και γνωρίζει αρκετά καλά τη γραφή, ή να βασιστεί σε συζήτηση με την ομάδα αλλά σε κάθε περίπτωση να οδηγήσει στη σύνταξη ή και ανάρτηση ενός «κανονισμού» που να μη βασίζεται όμως στην αυθεντία και την αυθαιρεσία του δασκάλου αλλά στις απαντήσεις που θα έχουν δώσει τα ίδια τα παιδιά σε ερωτήσεις όπως:
Τι προσδοκώ από το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής;
Τι χρειάζεται να κάνω εγώ για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος;
Τι θα με δυσκολέψει;
Πώς θα μπορούσαν να με βοηθήσουν οι συμμαθητές μου αν δυσκολευτώ;

Φυσικά οι ερωτήσεις είναι ενδεικτικές, αλλά το σημαντικό όμως είναι να ξεφύγουμε επί τέλους από τα πρότυπα των δικών μας δασκάλων των παιδικών μας χρόνων και των μοντέλων «επιβολής» και «τάξης» που εκείνοι μας δίδαξαν.


Με εκτίμηση,
Σπύρος Πετρίτης.